Νέα τεκμήρια για Α΄ κατοικία, Ι.Χ., μετοχές, καταθέσεις, κάρτες .Οι δαπάνες θα προδίδουν στην Εφορία το πραγματικό εισόδημα

Ο ΦΟΡΟΣ ΘΑ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ .

Οι δαπάνες θα προδίδουν στην Εφορία το πραγματικό εισόδημα .

Ακόμα και την πρώτη κατοικία θα «αγγίζει» το σύστημα των τεκμηρίων νέας φιλοσοφίας που προωθεί η κυβέρνηση προκειμένου να στήσει δίχτυ στη φοροδιαφυγή και να αυξήσει τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος.
Με το νέο σύστημα, το οποίο σχεδιάζεται να τεθεί σε ισχύ για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2010, η Εφορία θα περνά από ψιλό κόσκινο τις δαπάνες των φορολογουμένων για αγορά περιουσιακών στοιχείων αλλά και για τη χρήση τους (ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη κ.ά.), τα ποσά των καταθέσεών τους στις τράπεζες, όπως και τις αγορές με πιστωτικές κάρτες. Το άθροισμά τους θα συγκρίνεται με το δηλωθέν εισόδημα και, όπου υπάρχουν διαφορές, θα επεμβαίνει με έλεγχο η Εφορία για να προσδιορίσει τον φόρο.

Από τη λίστα των δαπανών που θα τσεκάρει η Εφορία δεν θα λείπουν οι δαπάνες για αγορά και συντήρηση πρώτης κατοικίας, για αγορά και χρήση αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών, καθώς και για πισίνες και οικιακούς βοηθούς. Παράλληλα θα προσμετράται η αύξηση των καταθέσεων των φορολογουμένων στις τράπεζες, τις οποίες θα δηλώνουν όπως και τις επενδύσεις τους σε ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια, παράγωγα και ρέπος. Η Εφορία θα ζητά ακόμη τις δαπάνες για αγορές περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, όπως έργα τέχνης ή χαλιά μεγάλης αξίας.

«Αυτό που θα προτείνουμε στον κοινωνικό διάλογο είναι ένα σύστημα καλύτερης αποτύπωσης όλων αυτών των περιουσιακών στοιχείων, ώστε μετά να μπορούν να ελέγχονται οι φορολογούμενοι εκείνοι και ειδικά εκείνες οι κοινωνικές ομάδες για τις οποίες υπάρχει μεγάλη υποψία φοροδιαφυγής και μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στο δηλωθέν εισόδημα και στον τρόπο διαβίωσης», λέει ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου.

Διάλογος τον Νοέμβριο
Επί του παρόντος, δεν είναι στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης η συλλογή αποδείξεων από κάθε δαπάνη, παρ΄ ότι μεταξύ των προτάσεων που έχουν υποβληθεί στην πολιτική ηγεσία περιλαμβάνεται και η συλλογή αποδείξεων ακόμα και από το... περίπτερο, ώστε με το κίνητρο της μείωσης του φόρου να παταχθεί ριζικά η φοροδιαφυγή. Τίποτα, όμως, δεν μπορεί να αποκλειστεί στο πλαίσιο του διαλόγου που θα αρχίσει εντός του Νοεμβρίου για να προκύψει το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή τον Μάρτιο. Η κυβέρνηση αρχικά θα θέσει ως περίγραμμα αλλαγών μόνο τις προγραμματικές της θέσεις, θέλοντας να αναδείξει το στοιχείο της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους. «Δεν μπορούμε να προκαταλάβουμε το αποτέλεσμα της διαβούλευσης» λένε τόσο ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου όσο και ο υφυπουργός Φ. Σαχινίδης δηλώνοντας ανοιχτοί σε κάθε πρόταση που θα υποβληθεί. Για το θέμα των νέων τεκμηρίων ή του «πόθεν έσχες για όλους», όπως το χαρακτήρισε ο υπουργός Οικονομικών, οι βασικές κατευθύνσεις έχουν τεθεί και απομένει να οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες.

Τεκμήριο για κάθε... κεραμίδι
Το νέο σύστημα θα σημάνει το τέλος των τεκμηρίων με τη σημερινή τους μορφή, καταργώντας τους διαχωρισμούς ανάμεσα σε κύρια και εξοχική κατοικία ή υπερπολυτελή και μικρά αυτοκίνητα. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία θα έχουν αφενός ένα κόστος αγοράς που θα πιστοποιείται από την απόδειξη ή το συμβόλαιο και αφετέρου ένα κόστος χρήσης, αφού ληφθούν υπόψη και οι προτάσεις των κοινωνικών και επαγγελματικών φορέων.

Σήμερα, τα ακίνητα αποτελούν τεκμήριο διαβίωσης εφόσον πρόκειται για κύρια κατοικία άνω των 200 τ.μ. και δευτερεύουσα άνω των 150 τετραγωνικών, ενώ ισχύει πόθεν έσχες (τεκμήριο απόκτησης) για αγορά ή ανέγερση ακινήτου πρώτης κατοικίας πάνω από 120 τετραγωνικά μέτρα. Με τις αλλαγές, θα δηλώνεται στην Εφορία η αγορά ή ανέγερση κάθε κατοικίας χωρίς όριο τετραγωνικών μέτρων και χωρίς διαχωρισμό σε κύρια ή εξοχική, αλλά και το κόστος χρήσης αυτής. Δαπάνες για φως, νερό, τηλέφωνο, θέρμανση ή δαπάνες συντήρησης θα συνυπολογίζονται στο ετήσιο κόστος χρήσης, το οποίο εξετάζεται να προσδιορίζεται σε συνάρτηση με τα τετραγωνικά μέτρα. Στο κόστος χρήσης αναμένεται να υπάρξει διαχωρισμός ανάμεσα σε κύρια και δευτερεύουσα κατοικία, ως προς τα τετραγωνικά, καθώς υπάρχουν σκέψεις για καθιέρωση κόστους από το πρώτο τετραγωνικό ή εναλλακτικά πάνω από τα 100-120 τ.μ. όσον αφορά την πρώτη κατοικία. Για τη δευτερεύουσα κατοικία το κόστος χρήσης θα αφορά κάθε τετραγωνικό. Αλλαγές μελετώνται και στις εξαιρέσεις που υπάρχουν σήμερα αναφορικά με τους επιτηδευματίες που ασχολούνται με την πώληση οικοδομών, τους οποίους δεν «πιάνουν» τα τεκμήρια. Εξετάζεται η κατάργηση της εξαίρεσης και η δήλωση της αγοράς από την εταιρεία.


Η Εφορία θα περνά από ψιλό κόσκινο τις δαπάνες των φορολογουμένων για αγορά περιουσιακών στοιχείων αλλά και για τη χρήση τους, τις καταθέσεις τους στις τράπεζες και τις αγορές με πιστωτικές κάρτες

Όλα τα Ι.Χ. στη λίστα

 Δραστικές αλλαγές προωθούνται και για τα τεκμήρια των Ι.Χ. Σήμερα το τεκμήριο διαβίωσης πιάνει μόνο τα Ι.Χ. αυτοκίνητα που έχουν εργοστασιακή τιμολογιακή αξία μεγαλύτερη των 50.000 ευρώ. Με βάση το νέο σύστημα, η δαπάνη αγοράς Ι.Χ. θα αποτελεί τη μία πλευρά του τεκμηρίου (όπως και σήμερα). Η άλλη θα αφορά το κόστος χρήσης, το οποίο θα προσδιορίζεται με βάση το άθροισμα των δαπανών για καύσιμα, τέλη κυκλοφορίας, ασφάλισης και συντήρησης. Το τελευταίο θα αφορά όλα τα αυτοκίνητα χωρίς τις σημερινές εξαιρέσεις.

«Δεν μπορεί ένας επιτηδευματίας με δηλωθέν εισόδημα 10.500 ευρώ, αφορολόγητος δηλαδή, να αγοράζει και να συντηρεί ένα πολυτελές αυτοκίνητο και δύο σκάφη αναψυχής και να μην τον ελέγχει η Εφορία», λέει αρμόδιο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου. Αυτή ακριβώς θα είναι και η φιλοσοφία των νέου τύπου τεκμηρίων. Η πλήρης καταγραφή των δαπανών (τεκμαρτών και μη)

και η διασταύρωση με τα δηλωθέντα εισοδήματα, ώστε το αποτέλεσμα να υποδεικνύει τους στόχους ελέγχων και, εν τέλει, τους φοροφυγάδες.


Σκάφη, αεροσκάφη, πισίνες και οικιακές βοηθοί

Στη νέα λίστα των τεκμηρίων περίοπτη θέση καταλαμβάνουν σκάφη, αεροσκάφη και οικιακές βοηθοί, όπως άλλωστε και οι πισίνες που υποδεικνύουν κατά την Εφορία πολυτελή διαβίωση και δεν συμβαδίζουν με εισοδήματα φτώχειας. Τα τεκμήρια με τη σημερινή τους μορφή εξαιρούν ένα σκάφος μέχρι 10 μέτρα που δεν έχει ναυτολογημένο πλήρωμα. Αν ο φορολογούμενος ή η σύζυγός του έχουν στην κατοχή τους περισσότερα του ενός τέτοια σκάφη, το τεκμήριο δεν εφαρμόζεται για το σκάφος εκείνο που βαρύνεται με τη μεγαλύτερη δαπάνη διαβίωσης. Με το νέο σύστημα, όλα τα σκάφη θα έχουν ένα ετήσιο κόστος συντήρησης, το οποίο θα υπολογίζεται με βάση τα μέτρα και θα προσδιορίζεται με γνώμονα καύσιμα, τέλη ελλιμενισμού, συντήρηση, ασφάλιση.

Θα εξακολουθήσουν να αποτελούν τεκμήριο- όπως και σήμερα- οι αμοιβές του πληρώματος σκαφών αναψυχής.

Ομοίως, ετήσιο κόστος χρήσηςπέραν του κόστους αγοράς- θα προσδιοριστεί και για τα αεροσκάφη. Σήμερα ισχύει τεκμήριο 65.000 ευρώ για όσους έχουν στην κατοχή τους αεροσκάφος με κοινό κινητήρα, για τους πρώτους 150 ίππους. Το τεκμήριο προσαυξάνεται κατά 500 ευρώ για κάθε επιπλέον ίππο ενώ για αεροσκάφη τζετ το τεκμήριο ανέρχεται σε 200 ευρώ ανά λίμπρα ώθησης.

Ετήσιο κόστος συντήρησης και δαπάνη κατασκευής θα βαρύνει και τις πισίνες, για τις οποίες σήμερα το τεκμήριο κυμαίνεται από 11.600 έως 46.800 ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια και με το αν βρίσκεται εντός ή εκτός της κατοικίας του φορολογουμένου.

Τέλος, τεκμήριο θα θεωρείται η πραγματική δαπάνη που καταβάλλουν οι φορολογούμενοι για την απασχόληση οικιακών βοηθών, κηπουρών, οδηγών, νταντάδων και άλλων έμμισθων που αποτελούν βοηθητικό προσωπικό.